نحوه درمان آرتروز زانو با فیزیوتراپی

درمان آرتروز زانو با فیزیوتراپی

فهرست مطالب :

تعریف بیماری

تعریف آرتروز زانو

مفهوم آرتروز زانو چیست؟

آرتروز زانو به معنای تخریب و خرابی مفصل زانو است. این وضعیت به عنوان یک نوع بیماری مفصلی در گروه بیماریهای زانو در نظر گرفته می‌ شود که به طور معمول در افراد مسن‌ رخ می‌ دهد. در آرتروز زانو ، بافتهای داخل مفصل زانو تخریب شده و در حین اصطکاک با هم باعث درد ، سفتی و محدودیت حرکت در زانو می‌ شود.

برای تشخیص و مدیریت دقیق و درمان بیماری آرتروز زانو ، بهتر است با یک پزشک ارتوپد یا فیزیوتراپیست مشورت نمایید.

کالبدشناسی

آناتومی آرتروز زانو

آناتومی آرتروز زانو به چه شکل است؟

آرتروز زانو یکی از آسیب های ارتوپدیک شایع به معنی تخریب و خرابی مفصل زانو است. برای درک بهتر آناتومی آرتروز زانو ، باید به عناصر اصلی مفصل زانو توجه کرد :

  • غضروف مفصلی : در داخل مفصل زانو ، دو عدد غضروف نرم و لیز وجود دارد که به عنوان غضروف مفصلی شناخته میشوند. این غضروف ها به عنوان پوشش داخلی مفصل عمل میکنند و از سایش و سفتی جلوگیری میکنند. در آرتروز زانو ، این غضروفها تخریب میشوند و از بین میروند.
  • لیگامان ها : دو عدد لیگامان (لیگامان صلیبی قدامی و لیگامان صلیبی خلفی) در مفصل زانو وجود دارد که مفصل را استحکام میدهند و از حرکتهای جانبی و ناپایدار جلوگیری میکنند. در آرتروز زانو ، این لیگامان ها نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند.
  • مایع مفصلی : مفصل زانو دارای مایع مفصلی است که به عنوان یک ماده لغزنده عمل میکند. در آرتروز زانو ، ممکن است تغییرات در میزان و نوع این مایع رخ دهد که ممکن است باعث درد و سفتی مفصل شود.
  • مینیسک زانویی : میان‌ ستون زانویی (Meniscus) دو ترکیب غضروفی در مفصل زانو است که به عنوان بالشتک یا ضربه‌ گیر عمل میکنند. در آرتروز زانو ، مینیسک زانو نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد و به عنوان یک عامل افزایش درد و مشکلات حرکتی در مفصل زانو عمل کند.
  • مغزهای استخوانی : استخوانهای زانو از جمله ساختمان های مهم مفصل هستند. در آرتروز زانو ، ممکن است استخوانها تحت تأثیر قرار گیرند و تغییراتی مثل تشکیل استخوانهای اضافی (خار استخوان | استخوانهای اسپور | استئوفیت) رخ دهد. استخوانهای فیمور و تیبیا به عنوان دو عنصر اصلی مفصل زانو عمل میکنند و با یکدیگر در مفصل تلاقی می یابند. آرتروز زانو ممکن است باعث تغییرات در استخوانهای مفصلی شود ، از جمله خراش دار شدن ، تکه شدن ، تراشه شدن یا زائده دار شدن.
علائم بیماری

علائم آرتروز زانو

نشانه های آرتروز زانو چیست؟

علائم و نشانه‌ های ابتلا به آرتروز زانو ممکن است شامل یک یا همه موارد زیر باشد :

  • بروز درد و سوزش در زانو : سوزش و درد در ناحیه زانو از مهمترین نشانه های آرتروز زانو است. این درد معمولاً ممکن است در فعالیتهای روزمره مانند بالا پایین رفتن از پله ، پیاده روی ، نشستن و برخاستن از روی صندلی خصوصاً در اتومبیل و حتی در حین استراحت یا شب هنگام احساس شود. میزان و شدت درد ممکن است در شبانه‌ روز افزایش یا کاهش یابد.
  • محدودیت حرکت زانو : آرتروز زانو میتواند منجر به محدودیت و سفتی حرکت زانو شود. افراد ممکن است نتوانند زانو را به طور کامل خم کنند یا صاف کنند.
  • صداهای مفصل زانو : تق تق ، خش خش ، یا صداهای مفصلی ممکن است هنگام حرکت زانو ایجاد شود. این صداها معمولاً ناشی از تماس میان سطوح استخوانی با یکدیگر به دلیل تخریب کارتیلاژ مفصلی هستند.
  • ورم و التهاب در زانو : در زانو ممکن است تورم و التهاب احساس شود که این وضعیت به عنوان آرتریت مفصلی نیز شناخته می گردد.
  • ضعف عضلات زانو : به دلیل درد و محدودیت در حرکت ، عضلات پیرامونی زانو ممکن است ضعیف شوند. این ضعف میتواند به تشدید مشکلات زانو نیز منجر شود.
  • تغییر در شکل زانو : در مراحل پیشرفته تر آرتروز زانو ، ممکن است زانوهای شما شکلهای غیرطبیعی‌ به خود بگیرند.
  • سرخی یا داغ شدن زانو : پوست نواحی زانو ممکن است در نتیجه التهاب و آرتریت مفصلی گرم و قرمز رنگ شود.
  • افت فعالیت در افراد : به علت درد و محدودیت در حرکت ، افراد ممکن است دیگر نتوانند مثل گذشته تحرک داشته و در نهایت فعالیتهای روزمره خود را کاهش می دهند.

نوع و شدت علائم آرتروز زانو ممکن است بین افراد مختلف متفاوت باشد. 

علت بیماری

علت آرتروز زانو

علت آرتروز زانو چیست؟

آرتروز از علل شایع زانو درد به خصوص در سنین بالای ۴۵ سالگی می باشد. در واقع آرتروز یک نوع آسیب و ساییدگی غضروف مفصل زانو است و با بالا رفتن سن علایم آن بروز میکند. هر چند که در سالیان اخیر سن آرتروز در بیماران تا مرز سی سال هم کاهش پیدا کرده است و میتواند علت آن سبک زندگی غلط ، ضعف عضلات زانو در اثر ورزش نکردن و استفاده از فست فودها و چاقی باشد. چاقی از عوامل بسیار مهم برای ایجاد آرتروز زانو می باشد به این دلیل که وزن بدن باعث ایجاد نیروهای فشاری بیشتر بر روی زانو می‌ شود. از مهمترین نشانه های آرتروز زانو ، درد ، التهاب ، ورم و کاهش دامنه حرکتی زانو می‌ باشد.

علل آرتروز زانو میتوانند عوامل جزئی یا ترکیبی از چند عامل باشند. برخی از عوامل اصلی شامل موارد زیر هستند :

  • افزایش سن : پیر شدن یکی از عوامل مهم در بروز آرتروز زانو است. با گذشت زمان غضروف مفصلی به طور طبیعی تخریب شده و این امر ممکن است به آرتروز زانو منجر شود.
  • آسیبهای مکرر به زانو : آسیبهایی که به صورت مکرر به مفصل زانو وارد می شود ، میتوانند غضروف را تخریب و باعث ظهور آرتروز زانو شوند.
  • ژنتیک : عوامل ژنتیکی نیز ممکن است نقشی در بروز آرتروز زانو ایفا کنند. اگر در خانواده شما افرادی با آرتروز زانو وجود داشته باشند، احتمال ابتلا به این بیماری میتواند بالاتر باشد.
  • چاقی : افزایش وزن به افزایش فشار بر مفاصل زانو منجر میشود. این فشار اضافی میتواند به تخریب غضروف زانو و بروز آرتروز زانو منجر شود.
  • فعالیتهای فیزیکی نامتعادل : تمرینات نادرست یا نامتعادل در ورزش یا فعالیتهای روزمره فشار زیادی روی زانو ایجاد میکنند میتواند آرتروز زانو را در مفصل زانو تسریع کند.
  • التهاب های مفصلی : برخی از التهابات مفصلی مثل التهاب مفصلی روماتوئیدی و آرتریت روماتوئید میتوانند به تخریب مفصل زانو منجر شوند.
  • بیماریهای مزمن : برخی از بیماریهای مزمن مثل دیابت و جراحی های زانو (تعویض مفصل زانوجراحی رباط صلیبی) نیز ممکن است خطر آرتروز زانو را افزایش دهند.

ترکیب این عوامل و شرایط ممکن است به افزایش خطر آرتروز زانو منجر شود. اهمیت شناختن عوامل خطر و اتخاذ اقدامات مناسب برای پیشگیری و مدیریت آرتروز زانو هم در برخی موارد نمیتواند کافی باشد. 

علل صدا دادن زانو

علت صدا دادن و تق تق زانو چیست؟

علت تق تق در زانو میتواند نشانه آرتریت (ورم مفصل زانو) یا عارضه ای به نام کندرومالاسی (نرمی کشکک زانو) باشد. اما معمولا به همراه این مشکلات درد نیز وجود دارد اگر فقط مشکل صدا دادن و تق تق زانو در شما وجود دارد و زانو درد ، تورم یا سایر نشانه ها و علائم را ندارید جای نگرانی نیست. کریپتاسیون (صدا دادن زانو) در زانوی طبیعی و نرمال ممکن است به علت تغییر فشار در مایع سینوویال درون کپسول مفصل زانو باشد.

این تغییر فشار باعث می شود که گازهای حل شده در مایع سینوویال به یکدیگر بچسبند و حباب هایی تشکیل شود وقتی این حباب ها بترکد صدای تق تق در زانو ایجاد میکند.

چه عاملی موجب تغییر فشار در زانو میشود؟

  • کشش بیش از حد کپسول مفصل
  • جابجایی تاندونها یا رباط ها در حین حرکت دادن و برگشت مجدد آنها

برای جلوگیری از این حالت انجام ورزش ها و تمرینات کششی بسیار موثر است.

عوامل خطر

عوامل دخیل در آرتروز زانو

ریسک های بروز آرتروز زانو کدامند؟

 عوامل زیادی میتوانند ریسک بروز آرتروز زانو را افزایش دهند. برخی از این عوامل عبارتند از :

  • افزایش سن : با پیر شدن، ریسک بروز آرتروز زانو افزایش می یابد. به طور عمومی ، آرتروز زانو بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال دیده می شود. با گذشت زمان ، کارتیلاژ مفصلی دچار سایش و تخریب طبیعی می شود که ممکن است به آرتروز منجر شود.
  • افزایش وزن : افزایش وزن نامتعارف نیز میتواند ریسک ابتلا به آرتروز زانو را افزایش دهد ، زیرا بر روی مفاصل بار اضافی تحمیل می گردد.
  • جنسیت : تحقیقات نشان داده است که زنان در مقایسه با مردان ، به طور عامل در معرض ریسک بیشتری برای آرتروز زانو قرار دارند.
  • ورزش سنگین : اجرای حرکات یا انجام تکنیکهای نادرست در ورزشها و مسابقات ورزشی هم می‌ تواند به طور مستقیم روی زانوها اثر بگذارد و ریسک بروز آرتروز را افزایش دهد.
  • عوامل شغلی : برخی از مشاغل و فعالیتهایی که نیاز به بلندکردن اجسام سنگین و انجام کارهای سنگین یا تکراری دارند ، ممکن است ریسک بروز آرتروز زانو را افزایش دهند.
  • بیماریهای مزمن : بیماریهایی مانند دیابت ، فشار خون بالا و چربی خون بالا می توانند ریسک بروز آرتروز را افزایش دهند.
  • سابقه جراحی زانو : افرادی که جراحی زانو داشته‌ اند، ممکن است به ریسک بروز آرتروز زانو بیشتری دچار شوند.
  • عوامل ژنتیکی : داشتن آرتروز در خانواده می تواند ریسک بروز این بیماری را افزایش دهد. ژنتیک نیز نقشی در تمایل به آرتروز دارد.
  • صدمات زانو : صدمات قدیمی یا مکرر به زانو میتوانند غضروف زانو را تخریب کنند و ریسک بروز آرتروز را افزایش دهند.

برای کاهش ریسک بروز آرتروز زانو ، اقدامات پیشگیری مناسبی از جمله حفظ وزن به حد معقول ، اجتناب از صدمات مکرر و توجه به سلامت مفاصل را انجام داده و به مراقبت از مفاصل خود بپردازید.

تشخیص بیماری

نحوه تشخیص آرتروز زانو

روش های تشخیص آرتروز زانو چگونه است؟

تشخیص آرتروز زانو توسط پزشکان و متخصصان به کمک ترکیبی از اطلاعات بالینی ، تاریخچه پزشکی ، امکانات تصویربرداری و آزمایشات مختلف صورت می پذیرد. در بخش زیر روشهای تشخیصی متداول برای آرتروز زانو را مرور خواهیم کرد :

  • مصاحبه و معاینات بالینی : پزشک ابتدا با درمانجو به صورت مفصل مذاکراتی را انجام داده تا به تاریخچه بالینی بیماری ها (خصوصاً موارد ژنتیکی) ، علائم و نشانه ها ، شدت درد بپردازد. همچنین او به اطلاعات مرتبط با عوامل خطری نظیر شغل ، ورزش ها و فعالیت های روزمره و وزن بیمار توجه میکند.
  • بررسی جسمانی : پزشک از طریق معاینه و ارزیابی فیزیکی درمانجو ، بررسی های موشکافانه خود را انجام می دهد. این ارزیابی شامل بررسی حرکت پذیری زانو ، درد و تورم ، تغییرات در شکل زانو و اندازه و قدرت عضلات محیطی مفصل زانو می گردد.
  • تصویربرداری : تصویربرداری از مفصل زانو میتواند در تشخیص آرتروز کمک کند. روشهای متداول شامل :
    • رادیوگرافی با اشعه ایکس (X-ray) : اسکن زانو ، تصاویر تختی از مفصل زانو ایجاد کرده که به نمایش تغییرات در ساختار استخوانها و مفاصل کمک میکند. در مورد آرتروز ، محل های قرارگیری ، تغییرات در فاصله مفصلی و تغییرات استخوانی قابل رؤیت هستند.
    • آنتروگرافی : در این روش یک ماده رادیواکتیو به مفصل زانو تزریق و تصاویر ترکیبی از مفصل زانو در حالتهای مختلف حرکتی ایجاد میشود. این روش به تشخیص مشکلات مفصلی و تغییرات در کارتیلاژ کمک میکند.
    • تصویربرداری ام آر آی (MRI) : این نوع تصویربرداری با استفاده از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی تصاویر با کیفیت بالا از مفصل زانو و کارتیلاژ ایجاد می‌کند. ام آر آی برای تشخیص تغییرات ناشی از آرتروز و تصویربرداری با کیفیت بالا از مفصل زانو مفید است.
  • آزمایش خون : در برخی موارد ، آزمایش‌ خون ممکن است برای اطمینان از عدم وجود بیماریهای دیگری که ممکن است علائم مشابه آرتروز را ایجاد کنند صورت می پذیرد.

با ترکیب اطلاعات این منابع ، پزشک میتواند به تشخیص نهایی آرتروز زانو رسیده و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند. در صورت تایید آرتروز ، درمانها ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی ، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر جراحی باشد.

درمان بیماری

نحوه درمان آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو چیست؟

در بخش چندین روش درمان و نحوه تاثیر آنها را ملاحظه می فرمایید :

  • فیزیوتراپی : جلسات فیزیوتراپی ممکن است چند ماه تا سالها به طول بیانجامد. این جلسات شامل تمرینات تقویتی و افزایش محدودیت حرکتی میشوند.
  • داروها : درمان با داروها ممکن است به مدت طولانی تری ادامه پیدا کند. از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و تزریق‌های کورتیکواستروئیدی می‌توان استفاده کرد.
  • تزریقات مفصلی : تزریق‌های مفصلی مثل هیدروکورتیزون یا اسید هیالورونیک ممکن است به تعداد چندین جلسه انجام شوند.
  • جراحی : در موارد شدیدتر آرتروز زانو، جراحی ممکن است لازم باشد. مدت زمان بازگشت به عملکرد نرمال بعد از جراحی نیز ممکن است چند ماه به طول بینجامد.

بنابراین برای تعیین مدت زمان دقیق درمان آرتروز زانو ، بهتر است با پزشک متخصص خود مشورت کنید. او می‌ تواند بر اساس وضعیت شما برنامه‌ مناسب شما تنظیم کند.

بهترین درمان برای آرتروز زانو چیست؟

به صورت کلی درمان قطعی برای آرتروز زانو وجود ندارد زیرا آرتروز فرسایش مفصل زانو در اثر افزایش سن است و همین موضوع منجر می شود تا در این بیماری پیشگیری موثرتر از درمان عمل کند لذا بهترین راه پیشگیری درمان در کلینیک فیزیوتراپی است.

بهترین روش درمان برای درمانجویانی که به علت آرتروز زانو ، درد شدید دارند ، فیزیوتراپی می باشد. نحوه درمان به صورت زیر می باشد :

انجام منظم ورزش ها باعث افزایش قدرت و کارایی عضلات شده و از فشار وارد شده به مفصل آسیب دیده کم می کند و در نهایت بیمار احساس بهبودی و سبکی میکند. انجام تمرینات کششی بسیار موثر در دردهای آرتروزی بوده که چند نمونه از آنها در تصاویر بخش زیر آمده است :

تعداد جلسات درمان

تعداد جلسات درمان آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو چند جلسه به طول می انجامد؟

مدت زمان درمان آرتروز زانو به عوامل بسیاری بستگی دارد ، از جمله شدت بیماری ، نوع درمان انتخابی و واکنش بدن به درمان ، لذا درمان آرتروز زانو ممکن است مدتها به طول بیانجامد و گاهی نیاز به مداومت داشته باشد.

هر جلسه درمان آرتروز زانو چقدر زمان می برد؟

درمان فیزیوتراپی آرتروز زانو اصولاً بین ۴۵ دقیقه الی یک ساعت و نیم زمان لازم خواهد داشت.

فیزیوتراپی در منزل

فیزیوتراپی آرتروز زانو در منزل

آیا درمان فیزیوتراپی آرتروز زانو در منزل امکانپذیر می باشد؟

بلی ، در صورتیکه بیمار امکان حضور در کلینیک فیزیوتراپی را نداشته باشد ، درمان فیزیوتراپی در منزل انجام خواهد شد. این درمان می بایست حتماً با حضور فیزیوتراپیست مجرب و با متد اکسرسایز تراپی تخصصی به همراه فیزیوتراپی با دستگاه انجام گردد.

پیشگیری

روش های پیشگیری از ابتلا به آرتروز زانو

چگونه می توان از بروز آرتروز زانو پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از بروز آرتروز زانو ، میتوان اقداماتی انجام داد که به سلامت و قدرت زانوها کمک کرد. در ادامه تعدادی از این اقدامات را شرح می دهیم :

  • انجام ورزش منظم : تمرینات تقویتی و افزایش انعطاف پذیری عضلات و مفاصل زانوها میتواند به پیشگیری از آرتروز کمک کند. ورزشهایی مانند پیاده روی ، دوچرخه‌ سواری ، شنا و یوگا به عنوان گزینه های عالی در این زمینه در نظر گرفته شوند.
  • کاهش وزن : اگر اضافه وزن دارید ، کاهش وزن میتواند فشار زیادی را از روی زانوها برداشته و از بروز آرتروز جلوگیری کند.
  • تقویت عضلات : تقویت عضلات اطراف زانو ، به خصوص عضلات ران و پشت ران ، میتواند زانوها را پشتیبانی کرده و از فشار اضافی بر آنها جلوگیری کند.
  • حفظ موقعیت صحیح بدن : موقعیت نادرست بدن میتواند فشار نادرست به زانوها اعمال کند. برای مثال ، در زمان نشستن یا ایستادن ، مراقب باشید که زانوها به درستی خم و راست شوند.
  • استفاده از کفش مناسب : یکی از موارد بسیار مهم انتخاب کفش هایی است که به زانوها فشار نادرست وارد نمی کنند.
  • استفاده از کفی طبی : همه افراد در کف پاهای خود نقاطی دارند که فشار بیشتری را متحمل می شود و آن نقاط به طور مشخص در کفش ها ساییدگی و فرو رفتگی ایجاد کرده و در نهایت پاها به داخل و یا به اطراف خم می شود. این موضوع باعث کوتاهی چند میلیمتری یکی از پاها شده و بر روی زانوی پا فشار بسیار زیادی ایجاد می کند. برای پیشگیری از این موضوع اسکن کف پا و ساخت کفی طبی یا کفش طبی راه گشا است. تقریباً همه افرادی که حتی مدت کوتاهی از کفی طبی با اسکن کف پای خود استفاده می کنند به شکل معجزه آسایی به ، از بین رفتن درد در زانوها ، مچ پا و کمر و همچنین کم شدن فشار بر پاها اذعان دارند.
  • تغذیه مناسب : تغذیه سالم و متنوع میتواند به حفظ سلامت مفاصل کمک کند. مصرف مواد غذایی که غنی از ویتامین ها و مواد معدنی مانند کلسیم و ویتامین D هستند ، مفید است.
  • مصرف مکملهای غذایی : مصرف مستمر ژلاتین حاصل از جوشانده قلم گاو و برخی مکمل ها مانند گلوکوزامین و کندروئیتین میتوانند در حفظ سلامت مفاصل بسیار موثر باشد.
  • نوشیدن آب کافی : خشک نگاه داشتن بدن به مدت طولانی می تواند تاثیر بسیار زیادی در از بین رفتن مواد لغزنده بین مفاصل بدن خصوصاً زانوها داشته باشد لذا نوشیدن آب کافی در طول روز را دست کم نگیرید.
  • پیگیری درمان آسیب های قدیمی : اگر زانوهای شما آسیب دید حتماً روند درمان را تکمیل نمایید تا از آسیب های جدی و بروز آرتروز جلوگیری کنید.
  • مراقبت از سلامت عمومی : برای حفظ سلامت عمومی بدن و پیشگیری از بیماریها و التهابها ، تغذیه مناسب و استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس نیز مهم است.

با انجام این اقدامات ، میتوانید احتمال بروز آرتروز زانو را کاهش داده و سلامت زانوهای خود را تقویت کنید. همچنین ، مشورت با یک پزشک یا متخصص فیزیوتراپی برای دریافت برنامه پیشگیری مختص شرایط شما نیز میتواند بسیار مفید و ثمربخش باشد.

هزینه های درمان

تعرفه فیزیوتراپی آرتروز زانو

نرخ فیزیوتراپی درمان آرتروز زانو چگونه محاسبه می شود؟

برای اطلاع از قیمت فیزیوتراپی زانو ، در بخش تعرفه های فیزیوتراپی نرخ یک جلسه فیزیوتراپی را ملاحظه فرمایید. توجه داشته باشید با توجه به شدت بیماری ، در صورتیکه نیاز به درمان با استفاده از دستگاه های لیزر پرتوان و سی پی ام (CPM) وجود باشد نرخ این دو دستگاه نیز به مبلغ کل اضافه خواهد شد.